Stakingen symbool voor nood aan sociale innovatie?

Ik heb het knap lastig met de stakingen van vandaag. Niet dat ik een rabiaat tegenstander ben van het stakingsrecht. Integendeel, er zijn zeker omstandigheden waar dit recht zijn rol heeft in het proces naar een aanvaardbare oplossing. Maar, het lijkt meer en meer op een schrijnend voorbeeld van het gebrek aan creativiteit binnen sommige organisaties. Terwijl de wereld in een sneltempo verandert, grijpt men nog altijd naar een aanpak die dateert uit de vorige (industriële) eeuw. Is het van niet willen of niet kunnen? Ik laat het in het midden. Zeker is dat het niet resulteert in win-win maar gegarandeerd wel in verlies-verlies.

Blijkbaar geloven sommigen in de vakorganisaties nog (oprecht?) in het mantra dat bedrijven voor alle miserie op deze wereld verantwoordelijk zijn. Men vergeet er dan wel bij te zeggen dat die bedrijven de som van de onderdelen zijn, werknemers dus inclusief. En daar wringt allicht het schoentje en voor dat wringen zijn ook weer zowel werkgevers als werknemers verantwoordelijk. It takes two to twist...

We besteden gemiddeld genomen te weinig aandacht aan het doorschuiven van echte verantwoordelijkheid en autoriteit naar werknemers. Reacties zoals 'het is mijn werk maar' zijn een vanzelfsprekend resultaat. Dringend nood aan meer sociale innovatie dus, waarbij ook het zelfrespect van werknemers kan toenemen. Een evenredig verband met de werk goesting lijkt me daarvan een logisch gevolgd. Maar, vooral ook een gevoel van echte medeverantwoordelijkheid om van je bedrijf iets te maken. Sociale innovatie is maar mogelijk doordat de werkgevers bereid zijn om de organisatie dermate te wijzigen dat werknemers zich effectief veel sterker gaan vereenzelvigen met het bedrijf waarin ze nogal wat van hun tijd investeren. Maar diezelfde werknemers moeten beseffen dat bedrijven (juridische entiteiten) zichzelf geen geweten kunnen scheppen. Zij moeten resoluut mee de verantwoordelijkheid opnemen om het bedrijf mee te vormen conform een gezamenlijke visie. Het is dus niet langer 'mijn bedrijf heeft een cultuur die... of mijn bedrijf schrijft voor dat...' maar 'wij hebben een cultuur en vinden het belangrijk dat...'. Kwa mentale switch bij de werknemersorganisaties kan dat tellen.

Tot slot een optimistische eindnoot: ik kom nu toch al ruim 10 jaar dagelijks in contact met KMO-ondernemers en merk dat meer en meer KMO's die gezamenlijke drive als een belangrijk fundament zien al is er soms wel nood aan wat extra ondersteuning. Initiatieven zoals Flanders' Synergy dragen daartoe bij...Hopelijk zien sommige organisaties stilaan ook in dat ze enkel door te streven naar win-win's en niet naar verlies-verlies situaties, onze bedrijven helpen om onze welvaart in de toekomst te verzekeren...