Boekbespreking: The Soul of Leadership van Deepak Chopra

Zelden met zoveel schroom aan een boek begonnen. Van enkele mensen had ik in het verleden al opgevangen dat Chopra wel erg spiritueel ingesteld is. Dit nieuwe boek van hem leek me de moment om zijn visie op leiderschap zelf eens te verkennen. En dat heeft tijd gevergd. Niet dat het boek papierverslindend is, het telt 217 bladzijden, maar het leest zeker niet als een roman. Dit is je reinste moderne filosofie gekruid met de nodige spiritualiteit, waarbij Chopra uiteraard zijn Indische roots niet verloochent. Ik heb het boek halfweg een aantal weken terzijde gelegd, maar afgelopen weekend toch doorgezet tot het einde. Het boek kort samenvatten doet ongetwijfeld afbreuk aan de inhoud, maar een poging kan nooit kwaad...

Chopra hanteert gelukkig een acroniem om zijn leiderschapsfilosofie aan vast te hangen. Die leidraad bevordert de structuur van het boek. Dat acroniem is, hoe kan het anders: LEADERS.

1) Look and Listen. Spirituele leiders combineren daarbij 4 luistervormen: met de zintuigen, de geest, het hart en de ziel. Luisteren met de ziel vergt volgens Chopra een diepe interne toetsing aan 'wie je echt bent'

2) Emotional bonding. Succesvolle leiders streven naar duurzame emotionele banden met teamleden. Belangrijk daarbij is om 3 elementen te vermijden: een autoritaire persoonlijkheid, woede en afzijdigheid.  Chopra breidt hier verder dop de oeroude theorie van Maslow, maar zet natuurlijk spiritualiteit aan de top van de piramide. Spirituele intelligentie is daarbij geen zaak van nieuwe competenties leren, maar van uitvinden wie we echt zijn. 

3) Awareness. Op elk moment kan je verschillende paden nemen. Awareness helpt je te kiezen welke het juiste pad is.  Awareness heeft niet alleen te maken met de ratio, maar vooral met intuïtie en bewustzijn. Emoties hebben immers een invloed op al onze beslissingen, meestal onbewust. Chopra verwijst naar een experiment, waarbij mensen eerst werden blootgesteld aan positieve of negatieve  emoties door ze positieve en negatieve foto’s te laten zien. In beide gevallen  waren deze mensen bereid om 3 à 4 keer meer te betalen voor eenvoudige huishoudvoorwerpen.

4) Doing: Doing’ is gebaseerd op 5 stappen die het verschil maken tussen succes en falen:

- Wees actie-gericht: iedereen in de groep moet zich aangesproken voelen door de roep tot actie
- Wees een rol-model voor actie
- Geef goede en eerlijke feedback
- Wees volhardend
- Neem tijd om te vieren 

5) Empowerment: Elk type leider heeft een schaduw die negatief kan afstralen:

- Beschermer, dictator (protector): autoritair, ongecontrolleerde woede, hunkering om geflatteerd te  worden, gekenmerkt door een zekere paranoia. Ik hoop dat u zich hier niet in herkend. 

- Strever (achiever): gericht op win-verlies situaties, ambitieus ten koste van anderen, geobsedeerd door concurrenten

- Team builder (team builder): wil vrienden zijn met iedereen vanuit de angst om niet geliefd te zijn

- Verzorger (nurturer): angst om niet te voldoen, velt snel een oordeel over mensen en zal dat oordeel voor zich houden

- Innovator: gericht op sollipsisme (alleen het ‘ik’ bestaat en al de rest in de wereld is een gevolg van het denken van het ‘ik’), gericht op het promoten van vroegere successen gezien hij angst heeft om nog nieuwe risico’s te nemen, gekenmerkt door snelle jaloezie, onzekerheid over reputatie en een terughoudendheid om zijn energie te investeren in onzekere projecten. 

- Transformer: vaak wanhopig gevoed door de maatschappelijke weerstand tegen verandering, toenemende teleurstelling kan resulteren in gevoel van persoonlijke schuld, cynisme en depressie

- De wijze en ziener (sage and seer): hebben geen schaduw al worden ze evenzeer gewantrouwd

6) Responsability: 

1. Pieker niet over risico’s maar hou je focus op positieve resultaten
2. Treedt problemen tegemoet als ze nog in embryonale fase zitten
3. Wees attent voor de noden van de groep
4. Neem verantwoordelijkheid voor je laatste slechte beslissing en laat ze dan los
5. Geef anderen niet de schuld en maak geen excuses voor jezelf
6. Wees immuun voor goede of slechte kritiek door anderen
7. Toon vertrouwen in diegene waaraan je autoriteit delegeert
8. Wees genereus in het geven
9. Open jezelf voor elke waardevolle bron van informatie en advies
10. Beloof jezelf om de waardheid te vertellen, zeker als het aanlokkelijk is om te liegen

7) Synchronicity. Dit hangt volgens Chopra samen met het connecteren van de ziel naar een onzichtbare macht. Op dit moment is hij me al volledig kwijt als lezer. 

Achteraan het boek staan twee getuigenissen van ondernemers. Die zijn wat mij betreft veel inspirerender dan de rest van het boek. Hoewel de betrokken ondernemers zelf wel de link leggen naar Chopry's theorie, vind ik die link zelf wat met de haren getrokken. Het zijn "gewoon" twee gedreven ondernemers die met vallen en opstaan en met een goede visie vorm hebben gegeven aan hun droom en bedrijf. 

Kortom: een boek dat meer voer is voor filosofen dan voor ondernemers al kan de filosoof-ondernemer er zijn voordeel mee doen.