Creativiteit is zelden dé drempel tot innovatie...

De afgelopen weken is het me in gesprekken met enkele ondernemers weer opgevallen hoeveel ideeën ze vaak hebben om hun bedrijf verder uit te bouwen. Even vaak blijkt echter dat die ideeën meestal niet uit de schuif op de figuurlijke tekentafel geraken om ze concreet uit te werken. Nochtans beseffen sommigen dat bij succes die nieuwe ontwikkeling of die nieuwe aanpak van de markt een behoorlijke impact kunnen hebben op hun resultatenrekening.

Hoe verklaar je dat? Uiteraard heeft iedereen het druk met zijn dagelijkse beslommeringen. Maar is het enkel een zaak van nood aan een beter time management dan? Ik denk het niet...

Twee pijlers bepalen zeer sterk de innovatiekracht van een bedrijf: het vermogen om een duidelijke visie te formuleren en de competentie om veranderingen concreet te realiseren. Zetten we die pijlers in een kwadrant, dan krijgen we 4 types organisaties:

1) Veel visie zonder de wil en expertise om concreet veranderingen uit te werken resulteert in organisaties die continu dromen. In dergelijke bedrijven wordt het ene na het andere idee aangebracht, waarbij de bedrijfsleider vaak de ideeënkampioen bij uitstek is. Of die ideeën aansluiten bij een toekomstvisie van het bedrijf is daarbij minder belangrijk. Ideeën en hun mogelijke impact worden besproken. En dan hangen ze in de lucht en blijven daar hangen...

2) Als ook de visie ontbreekt, beperken organisaties met een zwak veranderingsvermogen zich tot de orde van de dag. Alle energie en middelen focussen zich op het in stand houden van de status-quo. Kleine verbeteringen worden haast routinematig doorgevoerd. Ideeën die verder gaan, liquideert het management systematisch, ingegeven door angst om aan productiviteit te verliezen. Creativiteit wordt in deze organisaties gezien als iets nuttigs voor de zaterdagavond, in het locale toneelgezelschap.

3) In schril contrast daarmee staat de creatieve organisatie. Creativiteit is hun bestaansreden. Nieuwe ideeën worden ook uitgewerkt, maar in exploitatiefase zijn de resultaten meestal geen lang leven gegund. Maar dat is geen probleem, want de volgende ideeën zitten al in de pijplijn voor uitwerking. Succes van dergelijke organisaties is zeer sterk afhankelijk van de blijvende toevoer aan ideeën. Vaak komen ze in problemen als een hoeksteen-creatieveling uit de organisatie verdwijnt. Meestal zijn het echter bedrijven waarbij de ondernemer zelf de hoek-steen creatieveling is. In grootte blijven ze meestal zeer beperkt: weinig medewerkers kunnen hun gading vinden in de 'speeltuin' van de zaakvoerder.

4) Bedrijven die er in slagen om een duidelijke visie te koppelen aan een adequaat veranderingsvermogen kenmerken zich door een sterk innovatievermogen. Ze beseffen dat innovatie zoveel meer is dan creativiteit. Ze beschikken over een rationeel proces om ideeën te toetsen op hun klantenwaarde. Ze weten dat innovatie een proces is dat surft op volharding, veel meer dan te zoeken naar one-shot deal (ref. Frank Zappa - It Just Might Be a one-shot deal). Ze zorgen er voor dat alle functionele geledingen in hun bedrijf doordrongen zijn van het belang van innovatie. Ze communiceren continu over de visie, het doel waar het bedrijf naar streeft en hoe nieuwe innovatie bijdragen tot dat doel.

Kortom: innovatie is zoveel meer dan creativiteit. Innovatie kenmerkt zich door discipline te krijgen in het innovatieproces. Creativiteit is de bron van innovatie, maar zelden is het de limiterende factor bij veel bedrijven. Die zit meestal nog altijd in het concreet uitwerken van ideeën. Hebt u ervaringen met organisaties uit de verschillende kwadranten? Ervaringen zijn welkom...