Wat een vliegenzwam me leert over (de) innovatie(beurs)...

Eindelijk wat regen. Ik geef het toe: het is als vloeken in de kerk zo'n uitspraak, maar wie op een herstwandeling wat wil genieten van de pracht van paddenstoelen kwam in september vrij bedrogen uit. Kurkdroog was de grond en dat is niet bepaald een regime waaronder een zwam zijn vruchtlichaam enthousiast de lucht in duwt. Paddenstoelen herkennen is voor een natuurliefhebber wat statistiek is voor een wiskundige: interessante materie, maar als je denkt dat je het weet, sta je toch weer op het verkeerde been. Gelukkig zijn er nog zekerheden: eentje is die met witte stippen, de Vliegenzwam.

Los van de universele verbeelding die deze paddenstoel oplevert, is het ook een prachtig voorbeeld van iets wat in de natuur veel meer voorkomt dan we denken: symbiose. Dit is een vorm van samenleven van 2 of meer organismen van verschillende soorten waarbij de samenwerking voor tenminste één van de organismen gunstig of zelfs noodzakelijk is. In z'n meest stricte vorm, het mutualisme, profiteren beide organismen van de samenwerking zonder er enige schade van te ondervinden. Een van de meest geperfectioneerde vormen van mutualisme zijn de mycorrhiza, een samenlevingsverband tussen planten en schimmels. In het geval van de Vliegenzwam meer specifiek een relatie met de berk. Het groot netwerk van ondergrondse schimmeldraden, zonder overdrijving ook wel het Wood Wide Web genoemd, is getraind om mineralen uit bodems op te nemen. Door te connecteren met de wortels van de plant, kan die laatste veel gemakkelijker mineralen zoals bv. fosfaten opnemen. In ruil maakt de plant door fotosynthese suikers aan die ze deelt met de schimmel. De win-win is een feit.

Mutualisme is de meest duurzame vorm van samenwerking die je als bedrijf kan nastreven. Een samenwerking waarbij je de sterktes van beide partijen combineert resulteert immers in een echte meerwaarde. Dat kan tussen 2 bedrijven zijn, maar evengoed tussen een bedrijf en een kenniscentrum. Imec en Cartamundi hebben mekaar via het Innovatiecentrum leren kennen, wat geresulteerd heeft in een langdurige relatie om het innovatieve iCards programma bij Cartamundi verder uit te bouwen.

Een tweede vorm van duurzame samenwerking in de natuur is commensalisme. Daarbij profiteert één van de organismen zonder het andere schade toe te brengen. Aaseters zijn daarvan een typisch voorbeeld. Ze houden zich op in de buurt van roofdieren, wetende dat er altijd wat restjes achterblijven op de tafel nadat de rovers verzadigd zijn. Ook bij samenwerking tussen bedrijven is een dergelijke vorm van commensalisme mogelijk. Een mooi voorbeeld is de interactie die er meer en meer komt tussen grote bedrijven enerzijds en start-ups tot kleine bedrijven anderzijds. De bankenwereld interageert bv. meer en meer met Fintech start-ups. Uiteindelijk doel is natuurlijk mutualisme, maar de relaties starten niet zelden in een vorm van commensalisme.

Volgende week donderdag 13 oktober organiseren de Innovatiecentra de 6de Innovatiebeurs, deze keer in C-Mine te Genk. Doel: bedrijven de kans te bieden om kennispartners te zoeken waarmee ze een mutualistische relatie kunnen aangaan. De ganse Vlaamse kenniswereld is aanwezig en staat paraat om te bekijken hoe ze je kunnen ondersteunen bij je groei- en innovatieplannen. Meer info en mogelijk om nog te registreren vind je hier.

Er zijn natuurlijk ook minder duurzame vormen van samenwerking. De Berkendoder zal als parasitaire zwam finaal zorgen dat zijn gastheer het loodje legt, waarna hij rustig verder gaat met het verteren van de restanten. Parasitisme noemen ze dat. We moeten mekaar geen mietje noemen: het is een vorm van relatie die soms ook tussen bedrijven groeit. Het zijn per definitie meestal korte relaties. Wees gerust echter. Ik heb eens een blik op de aanwezige standhouders van volgende week geworpen: er zitten geen parasieten bij...